Niepłodność męska – podstawowe badania

1. Badanie podmiotowe – wywiad lekarski

Badanie przedmiotowe w niepłodności męskiej, czyli tak zwany wywiad lekarski jest pierwszym badaniem, które należy wykonać przy podejrzeniach o niepłodność. Aby stwierdzić niepłodność u mężczyzny ważne są informacje na temat przebytych przez niego chorób, chorób przenoszonych droga płciową oraz informacje na temat wcześniejszego ojcostwa. Należy także wykluczyć zawodowe bądź środowiskowe zagrożenia, którymi mogą być na przykład środki toksyczne czy nadmierna temperatura. Lekarz musi uzyskać informacje również na temat stosowanych leków, które mają wpływ na parametry nasienia.

2. Badanie przedmiotowe

Badanie przedmiotowe, polega na dokładnym zbadaniu narządów zewnętrznych mężczyzny oraz na badaniu odbytniczym. Badanie takie ma na celu zbadanie mężczyzny przez wzgląd na rozwój narządów płciowych, należy wykluczyć wszelkie zaburzenia, nieprawidłowości, a nawet zmiany wyglądu. Badanie przedmiotowe jest wstanie wykryć żylaki powrózka nasiennego, a nawet nieprawidłowo zbudowane prącie.

3. Badanie nasienia - seminogram

Badanie nasienia polega na określeniu jego parametrów. Oceniane są plemniki, wydzieliny prostaty i pęcherzyków nasiennych. Badaniu podlega objętość oraz szybkość upłynnienia nasienia. Plemniki sprawdzane są pod względem ich ilości, rodzaju ruchu, jaki wykonują oraz ilością żywych plemników i ich budową. Przed badaniem zalecana jest wstrzemięźliwość płciowa na około od trzech do pięciu dni przez badaniem. Istnieje możliwość, że intensywne współżycie płciowe obniżyło liczbę żywych plemników.

4. Test po stosunku płciowym (test Simmsa-Huhnera)

Test po stosunku płciowym stosowany jest do oceny wpływu śluzu szyjki macicy, na obecność plemników. Kobieta musi zgłosić się do lekarza na około dziesięć do czternastu godzin po odbytym stosunku, w dniach około owulacyjnych. Musi to nastąpić przed wzrostem podstawowej temperatury. Po pobraniu śluzu z szyjki macicy, bada się ilość i ruchliwość zwartych w nim plemników. Test po stosunku płciowych jest nieprawidłowy, jeżeli w śluzie nie będzie plemników lub nie będą się poruszały. Aby test był prawidłowy w śluzie musi znaleźć się, co najmniej kilka żywych plemników.

5. Test penetracyjny in vitro

Test penetracyjny polega na sprawdzeniu odległości poruszania się plemników. Śluz umieszczany jest w kapilarze, której jeden koniec zanurzany jest w nasieniu. I następuje obserwacja, pomiar wykonywany jest w określonych odstępach czasowych. Test penetracyjny powinien zostać wykonany przed owulacją. Współżycie seksualne powinno być wstrzymane na dwa dni przed badaniem.

6. Badania hormonalne

Najczęściej wykonywane badania hormonalne to FSH, LH oraz testosteron. Gdy produkcja nasienia dotknięta jest ciężkimi defektami, gdy jądra są uszkodzone obserwuje się wysokie stężenie FSH. Gdy zaobserwowane jest niskie stężenie testosteronu, a wysokie LH podejrzewana jest atrofia jąder. Jeżeli stężenia hormonów są w normie można przejść do następnego etapu badań. Jeżeli jednak istnieje podejrzenie nieprawidłowości, należy wykonać hormonalne testy diagnostyczne.

7. Przeciwciała przeciwplemnikowe

Przeciwciała przeciwplemnikowe mogą występować zarówno u kobiety jak i u mężczyzny. Obecność przeciwciał przeciwplemnikowych upośledza funkcje plemników, może spowodować zlepianie się plemników lub złą ruchliwość. Przyczyny powstawania przeciwciał przeciwplemników nie są do końca znane, lecz sprzyja im na przykład niedrożność dróg wyprowadzających nasienie lub urazy jąder. Przeciwciała należą do trzech typów: IgG, IgM, IgA. Aby określić typ przeciwciał stosuje się testy: MAR, IBT, ELISA.

• Test MAR

Test polega na umieszczeniu nasienia razem z serum zawierającym pewne cząstki. Cząstki te z jednej strony wiążą się z przeciwciałami przeciwlemnikowymi IgG na powierzchni plemników. Z drugiej strony z przeciwciałami, które zostały unieruchomione na lateksie. Wynik testu MAR podawany jest w procentach. Jest to ilość plemników związanych z cząstkami. Im mniejszy procent, tym lepszy wynik. Test MAR można wykonać tylko wtedy, gdy plemniki wykonują ruch.

• Test IBT

Test IBT jest testem, który zbliżony jest do testu MAR. Test ten rozpoznaje już trzy typy przeciwciał przeciwplemnikowych. Za pomocą testu IBT można określić miejsce, w którym przeciwciała wiążą się z plemnikiem. Można odróżnić część środkową od główki i witki plemnika.

• Test ELISA

Test ELISA umożliwia wykrycie przeciwciał przeciwplemnikowych w nasieniu, ale również w krwi mężczyzny, a dokładniej w surowicy.


8. Biopsja jąder

Biopsja jąder jest zabiegiem chirurgicznym. Biopsje jąder wykonuje się, gdy w jądrach nie ma plemników. Zabieg ten pozwoli odróżnić jądrową przyczynę niepłodności od pozajądrowej. Przyczyny jądrowe to brak komórek plemnikotwórczych lub wstrzymanie spermatogenezy. Natomiast pozajądrowa to niedrożność dróg wyprowadzających nasienie.

9. Badania obrazowe

Badania obrazowe, które wykonywane są zazwyczaj w diagnozie niepłodności to badania ultrasonograficzne, czyli tak zwane USG. Badani obrazowe, USG mają dwie formy. Pierwsza ultrasonografia, transrektalna (TRUS), czyli odbytnicze badanie gruczołu krokowego. Odbytnica zostaje znieczulona specjalnym żelem, a następnie zostaje wprowadzona głowica, która pozwala na wizualizację budowy gruczołu krokowego. Badanie jest bezbolesne. Drugi rodzaj badania obrazowego to ultrasonografia moszny. Wykonywana jest u osób, u których badanie palapcyjne (dotykowe) budzi wątpliwości lub występuje podejrzenie guza jąder.

10. Badanie chromatyny plemnikowej


Badanie chromatyny plemnikowej jest uzupełnieniem do badania nasienia. Badanie chromatyny plemnikowej wykonywane jest, gdy wyniki badania nasienia są nieprawidłowe. Gdy występuje obniżona morfologia, obniżona ruchliwość plemników bądź duża liczba leukocytów. Przed badaniem mężczyzna powinien utrzymać wstrzemięźliwość seksualną na około okres dwóch, siedmiu dni. Jeżeli wyniki będą niezadowalające, zostaną zastosowane działania, które mają na cel poprawić liczbę ruchliwych plemników w nasieniu.

Medserwis.pl

Niepłodność - pozostałe artykuły